Irvine, California, United States
دربارهء کتاب از رابعـه تا پـروین و کتاب دیگری به همین نام
پس از چاپ و انتشار کتاب «از رابعه تا پروین» تألیف این جانب (پروین شکیبا) ضمن یک گفتگوی تلفنی با آقای شیرزاد، مدیر محترم کتابفروشی ایران دربتسدا- مریلند، ایشان گفتند که آقایی به نام کشاورزصدر(پسر) کتاب مذکور را کپی کتاب پدرشان معرّفی کرده اند. من که ازوجـود چنان کتابی به کلی بی خبر بـودم (وگـرنـه ضـرورتی نمی دیدم که کار حدود پنجاه سال پیش خود را به چاپ برسانم) از ایشان خواهش کردم که اگر نسخه ای ازآن کتاب را دردست دارند، برای من بفرستند. آقای شیرزاد لطف کردند و نسخهء منحصر به فرد خود را درتاریخ ۱۲ نوامبر ۱۹۹۸ به نشانی من ارسال داشتند. پس از بررسی کتاب آقای کشاورزصدر(پدر) و تطبیق آن با کتاب خودم، به این نتیجه رسیدم که دربارهء تشابه این دو کتاب همنام، تنها می توان گفت که در بیشتر منابع (نه همهء آنها) و دراسامی بیشتر زنان شاعر(نه همهء آنها) اشتراک دارند و این امری ست کاملا موجّه؛ چون مآخذ و زنان شاعر، همین ها بوده اند؛ و اشعار مشترکی که درهردو کتاب آمده، اشعار منحصری ست که درآن منابع و مآخذ وجود داشته است. به علاوه، اشعار متفاوتی هم در کتاب آقای کشاورزصدر و کتاب من آمده؛ چون دیوان سراینده های آن اشعار، دردست بوده و امکان انتخاب وجود داشته است
تنها موردی که تطابق وجود دارد، درعنوان «از رابعه تا پروین» است؛ و این عنوان را من اخیرا که تصمیم به چاپ نوشتهء سالها پیش خود گرفتم، به پیروی از کتاب ارزشمند «ازصبا تا نیما» برگـزیدم. طبیعی ست که اگر امکان کپی کردن از کتاب آقای کشاورزصدر(پدر) برای من وجود داشت، دستِ کم عنوان آن را کپی نمی کردم تا باعث جلب توجّه کسانی که آن کتاب را سابقا خوانده اند، نشود
از همهء این دلایل، مهمتر و واضحتر برای ردّ این اتهام سنگین و ناروا، این است که موضوع «شاعره های فارسی زبان» عنوان رسالهء دورهء لیسانس من درسال تحصیلی ۲۹ – ۱۳۲۸ خورشیدی بوده که ازمیان عناوینی که استاد ارجمندم روانشاد دکترذبیح الله صفا به من پیشنهاد کردند، برگزیدم و پس از مراجعه به کتابخانه های دانشگاه، مجلس، ملی، و... دفتری فراهم آوردم که مورد قبول و تأیید استاد قرارگرفت و قطعا سابقهء آن در دفتر دانشکدهء ادبیّات دانشگاه تهران، موجود است. درحالی که تاریخ تألیف کتاب آقای کشاورزصدر چنان که درپای مقدّمهء ایشان آمده، آذرماه ۱۳۳۴ شمسی بوده است. بنابراین مسلم است که من نمی توانسته ام از کتابی که هنوز نوشته نشده بوده، کپی کرده باشم
پروین شکیبا